ब्रिक्स चा 10 वा सदस्य देश कोणता ?

Who Join BRICS ?

Subject : GS - जागतिक संघटना

सरळसेवा, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) अलीकडेच, जानेवारी 2025 मध्ये ब्रिक्स ( BRICS) संघटनेचा 10 वा पूर्ण सदस्य म्हणून खालील पैकी कोणता देश सामिल झाला ?

1. इंडोनेशिया

2. श्रीलंका

3. अमेरिका

4. सिंगापूर

उत्तर : इंडोनेशिया (Indonesia) 

बातमी काय आहे ? 

अलीकडेच, इंडोनेशिया अधिकृतपणे BRICS गटात 10वा सदस्य देश म्हणून सामील झाला आहे. 

ब्रिक्स म्हणजे काय ?

What is BRICS ?

• BRICS - Brazil, Russia, India, China, and South Africa

• ब्राझील, रशिया, भारत, चीन आणि दक्षिण आफ्रिका या पाच प्रमुख उदयोन्मुख राष्ट्रीय अर्थव्यवस्थांच्या समूहाचा संदर्भ देणारा हा शब्द वापरला जातो.

• ब्रिटिश अर्थशास्त्रज्ञ जिम ओ' नील यांनी 2001 मध्ये प्रथमच 'BRIC' हे संक्षिप्त रूप तयार केले. 

• 2006 मध्ये ब्राझील, रशिया, भारत, चीन या देशातील परराष्ट्र मंत्र्यांच्या पहिल्या बैठकीत BRIC या गटाला औपचारिकता देण्यात आली होती. 

• 2010 मध्ये दक्षिण आफ्रिकेच्या 5 वा देश म्हणून या गटात समावेश झाला आणि BRIC चे नाव बदलून BRICS - (Brazil, Russia, India, China, and South Africa) असे करण्यात आले.

ब्रिक्स संघटना स्थापन करण्याचे उद्दिष्ट काय आहे ? 

आर्थिक विकासाला चालना देण्यासाठी, व्यापार, गुंतवणूक आणि पायाभूत सुविधा यासारख्या क्षेत्रात सहकार्य मजबूत करणे. हे ब्रिक्स संघटनेचे उद्दिष्ट आहे. 

BRICS संघटनेमध्ये कोण- कोणते सदस्य देश आहे ? 

• 2006 मध्ये ब्राझील, रशिया, भारत, चीन हे सदस्य देश होते.

• 2010 मध्ये दक्षिण आफ्रिका 5 वा देश म्हणून या संघटनेमध्ये सामील झाली.

• 2024 पर्यंत इजिप्त, इथिओपिया, इराण आणि संयुक्त अरब अमिराती (UAE) या गटात सामील झाले.

• 2025 मध्ये इंडोनेशिया अधिकृतपणे BRICS गटात 10 वा सदस्य देश म्हणून सामील झाला. 

न्यू डेव्हलपमेंट बँक (New Development Bank) कोणत्या संघटनेने स्थापन केली ?

• 2014 मध्ये BRICS संघटनेने न्यू डेव्हलपमेंट बँक (NDB) ची स्थापना केली.

• या बँकचे भांडवल $100 अब्ज आहे.

• BRICS आणि इतर विकसनशील राष्ट्रांमध्ये पायाभूत सुविधा आणि शाश्वत विकास प्रकल्पांसाठी न्यू डेव्हलपमेंट बँक, निधी (funding) पुरवते.

• मुख्यालय : शांघाय, चीन.

BRICS ची 2025 ची वार्षिक शिखर परिषद (समिट) कोठे होणार आहे ? 

• जुलै 2025 मध्ये BRICS ची वार्षिक समिट ब्राझीलच्या अध्यक्षतेखाली रिओ डी जानेरियो (ब्राझील) येथे होणार आहे. 

• यंदाची संकल्पना थीम “ग्लोबल साउथ” अशी आहे.  

भारतीय मानक संस्था

Bureau of Indian Standards

Subject : GS - दिनविशेष, राज्यशास्त्र, अर्थशास्त्र

सरळसेवा, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) भारतीय मानक संस्था (ब्युरो ऑफ इंडियन स्टँडर्ड्स ) ही एक वैधानिक संस्था आहे जी खालील पैकी कोणत्या केंद्रीय मंत्रालयाच्या अंतर्गत काम करते ? 

(SSC 2022) 

1. वाणिज्य आणि उद्योग मंत्रालय

2. सूक्ष्म, लघु आणि मध्यम उद्योग मंत्रालय

3. कॉर्पोरेट व्यवहार मंत्रालय

4. ग्राहक व्यवहार, अन्न आणि सार्वजनिक वितरण मंत्रालय

उत्तर : ग्राहक व्यवहार, अन्न आणि सार्वजनिक वितरण मंत्रालय 

(MINISTRY OF CONSUMER AFFAIRS, FOOD & PUBLIC DISTRIBUTION) 

भारतीय मानक ब्युरो बद्दल परीक्षेसाठी IMP वनलाईनर पॉईंट्स : 

भारतीय मानक संस्थेचा (BIS) स्थापना दिन केव्हा साजरी करण्यात आला ? 

• अलीकडेच भारतीय मानक संस्था (BIS) ने 6 जानेवारी 2025 रोजी आपला 78 वा स्थापना दिवस साजरा केला.

• भारतीय मानक संस्था म्हणजे Bureau of Indian Standards (BIS) 

भारतीय मानक संस्था (BIS) म्हणजे काय ?

जनतेला व्यावहारात लागणाऱ्या विविध वस्तू आणि उत्पादकांना लागणारा विविध कच्चा माल यथायोग्य गुणवत्तेचा ठरावा म्हणून आणि उत्पादित पदार्थ वापरण्यास समाधानकारक व्हावेत या दृष्टीने त्यांमध्ये कोणते गुणधर्म आवश्यक आहेत व ते किती प्रमाणात असले पाहिजेत ते ठरविणारी आणि या गुणधर्माचे मूल्यमापन करण्याच्या कसोट्या निश्चित करणारी केंद्रशासित भारतीय संस्था म्हणजे भारतीय मानक संस्था 

भारतीय मानक संस्था (BIS) काय काम करते ? 

• हे उत्पादन प्रमाणन - ISI मार्क

• सोन्या-चांदीच्या दागिन्यांचे हॉलमार्किंग

• पर्यावरण-अनुकूल उत्पादनांच्या लेबलिंगच्या संदर्भात ECO मार्क योजना यांसारख्या विविध कार्यांसाठी जबाबदार आहे. 

• 94% भारतीय मानके आंतरराष्ट्रीय मानकीकरण संस्था (ISO) आणि आंतरराष्ट्रीय इलेक्ट्रोटेक्निकल कमिशन (IEC) मानकांशी सुसंगत आहेत.

• यामुळे भारताला आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत व्यापार करणे अधिक सोपे आणि सोईस्कर झाले आहे. 

भारतीय मानक संस्थेची (BIS) स्थापना केव्हा करण्यात आली ?

• 6 जानेवारी 1947 रोजी भारतीय मानक संस्थेची स्थापना केव्हा करण्यात आली.

• BIS ही एक वैधानिक संस्था (Statutory Body) आहे.

भारतीय मानक संस्था (BIS) कोणत्या मंत्रालया अंतर्गत काम करते ?

(MINISTRY OF CONSUMER AFFAIRS, FOOD & PUBLIC DISTRIBUTION) 

ग्राहक व्यवहार, अन्न आणि सार्वजनिक वितरण मंत्रालयाच्या अंतर्गत काम करते. 

भारतीय मानक संस्थेचे (BIS) मुख्यालय कोठे आहे ? 

नवी दिल्ली येथे भारतीय मानक संस्थेचे मुख्यालय आहे. 

वैधानिक संस्था म्हणजे काय ? 

वैधानिक संस्था म्हणजे संसदेच्या किंवा राज्य विधानमंडळाच्या कायद्याद्वारे स्थापन केलेल्या संस्था आहेत, ज्यांचे अधिकार थेट संविधानातून न मिळता कायद्याद्वारे प्राप्त होतात.

गुरू गोविंद सिंग जयंती 

Guru Gobind Singh Jayanti

गुरू गोविंद सिंग यांना जयंती निमित्त विनम्र अभिवादन 🙏💐💐

Subject : GS - इतिहास- कला आणि संस्कृती

सरळसेवा, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) गुरु गोविंद सिंग यांनी खालसा पंथाची स्थापना केव्हा केली ? 

1. 1598

2. 1642

3. 1699

4. 1700

उत्तर : 1699

प्रकाश पर्व म्हणजे काय ? 

• शिख धर्माचे दहावे आणि अंतिम गुरू ,गुरू गोविंद सिंग यांची यंदा, 6 जानेवारी 2025 तिथीनुसार जयंती साजरी करण्यात आली. 

• दरवर्षी पौष शुक्ल सप्तमीला शीख अनुयायी गुरू गोविंद सिंग यांची जयंती प्रकाश पर्व म्हणून साजरी करतात. 

गुरू गोविंद सिंग यांबद्दल थोडक्यात माहिती : 

• गुरू गोविंद सिंग यांचा जन्म 22 डिसेंबर 1666 साली बिहारमधल्या पटनासाहेब इथे झाला होता. 

• गुरू गोविंद सिंग हे केवळ दहा वर्षाचे असतानाचं गुरू बनले होते. 

• गुरु गोविंद सिंग हे शिखांचे दहावे गुरु आणि शेवटचे गुरू होते.

• आपल्यानंतर शिखांचा पवित्र धर्मग्रंथ " ग्रंथसाहिब " यास गुरुस्थानी मानावे, असा आदेश त्यांनी आपल्या अनुयायांना दिला.

गुरु गोविंद सिंग यांनी खालसा पंथाची स्थापना केव्हा केली ? 

• अन्याय आणि अत्याचाराच्या विरोधात लढण्यासाठी गुरू गोविंद सिंह यांनी 1699 मध्ये खालसा पंथाची स्थापना केली. 

• गुरु गोविंद सिंग यांनी शिख अस्मितेचे प्रतीक पंच ककार’ - केस, कंगवा, कच्छ, कडे आणि कृपाण सादर केले.  

निधन : 

7 ऑक्टोबर 1708 रोजी वयाच्या अवघ्या 42 व्या वर्षी गुरुगोविंद सिंग यांचे महाराष्ट्रातील नांदेड येथे निधन झाले. 

राष्ट्रीय क्रीडा पुरस्कार 

National Sports Awards 

Subject : GS - खेळ, पुरस्कार

सरळसेवा, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) 2024 साठी ‘अर्जुन पुरस्कार’ किती व्यक्तींना देण्यात येणार आहे ?

1. 4

2. 23

3. 32

4. 45

उत्तर : 32

बातमी काय आहे ? 

• युवा व्यवहार आणि क्रीडा मंत्रालयाने नुकतेच 2024 चे राष्ट्रीय क्रीडा पुरस्कार जाहीर केले. 

• राष्ट्रपती 17 जानेवारी 2025 रोजी या पुरस्कारांचे वितरण राष्ट्रपती भवनात आयोजित करण्यात आलेल्या एका विशेष समारंभात करणार आहेत.

• राष्ट्रीय क्रीडा पुरस्कार’ दरवर्षी क्रीडा क्षेत्रातील सर्वोत्कृष्ट कामगिरीसाठी दिले जातात.

राष्ट्रीय क्रीडा पुरस्कारांचे प्रकार कोणते ? 

1. मेजर ध्यानचंद खेलरत्न पुरस्कार

2. अर्जुन पुरस्कार

3. द्रोणाचार्य पुरस्कार

4. मौलाना अबुल कलाम आझाद (MAKA) करंडक

5. राष्ट्रीय खेल प्रोत्साहन पुरस्कार 

मेजर ध्यानचंद खेलरत्न पुरस्कार कोणाला दिला जातो ? 

• मागील चार वर्षांमध्ये क्रीडा क्षेत्रात सर्वोत्तम, नेत्रदीपक कामगिरी केलेल्या खेळाडूला ‘मेजर ध्यानचंद खेलरत्न पुरस्कार’ दिला जातो.

• मेजर ध्यानचंद खेलरत्न पुरस्कार 2024 साठी डी. गुकेश, मनु भाकर, हरमनप्रित सिंग आणि प्रवीण कुमार या 4 जणांना देण्यात येणार आहे. 

‘अर्जुन पुरस्कार’ कोणाला दिला जातो ? 

• ‘अर्जुन पुरस्कार’ चार वर्ष सातत्याने खेळामध्ये प्रावीण्यासह नेतृत्वगुण, खिलाडूवृत्ती व शिस्तीचे प्रदर्शन करणाऱ्या खेळाडूला दिला जातो.

• ‘अर्जुन पुरस्कार’ 2024 साठी एकूण 32 जणांची निवड करण्यात आली आहे. 

• पुण्यातल्या सचिन खिलारी या दिव्यांग गोळाफेकपटूला अर्जुन पुरस्कार जाहीर झाला आहे. 

• कोल्हापूरच्या स्वप्नील सुरेश कुसाळेला (नेमबाजी) अर्जुन पुरस्कार जाहीर झाला. 

अर्जुन पुरस्कार (जीवनगौरव)’ कोणाला दिला जातो ? 

आपल्या कारकिर्दीत क्रीडा क्षेत्रात सातत्याने उल्लेखनीय कामगिरी करणाऱ्या आणि आपल्या क्रीडा प्रकारातून निवृत्ती घेतल्यानंतरही खेळाला प्रोत्साहन देण्यासाठी काम करणाऱ्या खेळाडूंचा सन्मान करण्यासाठी त्यांना ‘अर्जुन पुरस्कार (जीवनगौरव)’ प्रदान करण्यात येतो.

‘द्रोणाचार्य पुरस्कार’ कोणाला दिला जातो ? 

• क्रीडा प्रशिक्षकांना दिला जाणारा ‘द्रोणाचार्य पुरस्कार’ अशा प्रशिक्षकांना दिला जातो; जे आपल्या शिष्यांना सातत्याने सर्वोत्तम कामगिरी आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर सर्वोत्तम कामगिरीसाठी प्रोत्साहन देऊन त्यांच्याकडून सराव करुन घेतात.

• द्रोणाचार्य पुरस्कार मुंबईतल्या मुलुंड इथल्या नेमबाज प्रशिक्षक दीपाली देशपांडे यांना जाहीर झाला आहे.

मौलाना अबुल कलाम आझाद (MAKA) करंडक कोणाला दिला जातो ? 

खेलो इंडिया विद्यापीठ स्तरीय क्रीडास्पर्धांमध्ये अग्रक्रमांकावर असलेल्या विद्यापीठाला मौलाना अबुल कलाम आझाद (MAKA) करंडक प्रदान करण्यात येईल.

भारतात कोठे आढळला HMPV चा पहिला रुग्ण ? 

What is HMPV ? 

Subject : GS - विज्ञान आणि तंत्रज्ञान - रोग आणि आजार

सरळसेवा, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) भारतात HMPV विषाणूचा पहिला रुग्ण कोठे आढळून आला ?

1. महाराष्ट्र

2. उत्तर प्रदेश

3. कर्नाटक

4. दिल्ली

उत्तर : कर्नाटक

बातमी काय आहे ? 

• गेल्या काही आठवड्यांपासून चीनमध्ये एचएमपी (HMPV) विषाणूमुळे श्वसनाशी संबंधित रुग्णांची संख्या वाढली आहे.

• जागतिक आरोग्य संघटना चीनमधल्या परिस्थितीबद्दल तसंच सुरु असलेल्या उपाययोजनांबद्दल सातत्यानं माहिती देत आहे.

HMPV विषाणू म्हणजे काय ? 

HMPV म्हणजे ह्युमन मेटा न्युमो व्हायरस

(HMPV - Human Metapneumovirus) 

• ह्युमन मेटान्यूमो व्हायरस (HPMV) हा श्वसनाच्या तीव्र संसर्गाचं प्रमुख कारण आहे.

• हा हंगामी रोग असून त्यामुळं श्वसन संसर्ग आणि सर्दीसारखा त्रास होतो.

HMPV विषाणू सर्व प्रथम कोठे आणि केव्हा शोधला गेला ? 

नेदरलँड्समधील शस्त्रज्ञांनी 2001 मध्ये याची पहिल्यांदा ओळख पटवली होती. 

HMPV या विषाणूचा प्रसार कसा होतो ? 

• खोकला किंवा शिंकल्याने एखाद्या भागावर तुषार पडले असतील आणि त्याठिकाणी स्पर्श केलेला हात आपण चेहरा, नाक, डोळे किंवा तोंडाला स्पर्श केला तरीही संसर्ग होऊ शकतो.

• हाथ मिळवणे, गळा भेट घेणे किंवा एकमेकांना स्पर्श केल्यानेही हा विषाणू पसरू शकतो.

HMPV संसर्गाची लक्षणं काय आहेत ? 

यामुळं रुग्णाला ताप येणं, खोकला, नाक बंद होणं, घशात खवखव, श्वास घेण्यास अडथळा येणं अशा स्थितींचा सामना करावा लागू शकतो.

लहान मुले आणि वृद्ध जणांवर या विषाणूचा जास्त परिणाम दिसून येतो. 

HMPV विषाणू वर लस उपलब्ध आहे का ? 

HMPV विषाणू साठी सध्या कोणतीही लस ( Vaccine) उपलब्ध नाही. 

भारतात HMPV विषाणूचा पहिला रुग्ण कोठे आढळून आला ?

• केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयानुसार कर्नाटकमध्ये (बंगळुरू) HMPV विषाणूची दोन जणांना लागण झाली आहे. 3 महिने आणि 8 महिन्यांच्या अशा दोन बालकांना या विषाणूची लागण झाली आहे. 

• या दोन लहान बाळापैकी कुणीही आंतरराष्ट्रीय प्रवास केलेला नसल्याचंही स्पष्ट करण्यात आलं आहे.

मराठी पत्रकार दिन 

Marathi Journalism Day

Subject : GS - दिनविशेष, इतिहास- महाराष्ट्रातील समाजसुधारक, 

सरळसेवा, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) दरवर्षी मराठी पत्रकार दिन केव्हा साजरी करण्यात येतो ? 

1. 2 जानेवारी

2. 6 जानेवारी

3. 8 मार्च

4. 1 मे

उत्तर : 6 जानेवारी

मराठी पत्रकार दिन केव्हा साजरी करण्यात येतो ? 

• आचार्य बाळशास्त्री जांभेकर मराठी भाषेतील आद्य पत्रकार आहे.

• यांनी मराठी भाषेतील पहिले वृत्तपत्र " दर्पण " 6 जानेवारी 1832 रोजी सुरू केले होते.

• त्यांच्या कार्याची आठवण म्हणून 6 जानेवारी हा दिवस ‘मराठी पत्रकार दिन’ म्हणून साजरा करण्यात येतो.

• पाश्चात्य विद्या व शिक्षण आत्मसात करून ‘दर्पण’च्या माध्यमातून आचार्य बाळशास्त्री जांभेकरांनी समाजात नवीन जीवनमूल्ये रूजविली.

आचार्य बाळशास्त्री जांभेकर यांच्या बद्दल परीक्षेसाठी IMP वनलाईनर पॉईंट्स : 

• त्यांचा जन्म देवगड तालुक्यातील पोंभूर्ले या ठिकाणी 1812 रोजी झाला.

• मराठी वृत्तपत्राचे जनक, दर्पणकार, व्यासंगी पंडित, राष्ट्रजागृतीचे अग्रदूत अशा वेगवेगळ्या नावाने त्यांना ओळखले जाते.

• सरकारच्या वतीने अक्कलकोटचे युवराजांचे शिक्षक म्हणून त्यांनी काम पाहिले.

• स्त्री शिक्षणाचे ते पहिले पुरस्कर्ते होते. 

• त्यांनी विधवा विवाह चा पुरस्कार केला तर बालविवाह, सती प्रथा यांचा विरोध केला. 

• 1840 मध्ये आचार्य बाळशास्त्री जांभेकर यांना जस्टिस ऑफ पीस ही पदवी दिली गेली.

• आचार्य बाळशास्त्री जांभेकर यांनी नेटिव्ह इम्प्रूमेंट सोसायटीची (Native Improvement Society) स्थापना केली. 

• 17 मे 1846 रोजी बनेश्वर या ठिकाणी त्यांचा मृत्यू झाला.

नोट : त्यांची नक्की जन्मतारीख माहीत नाही.

 त्यांची जन्मतारीख ६ जानेवारी 1812 किंवा 20 फेब्रुवारी 1812 असावी असे सांगण्यात आले आहे. 

ग्रामीण भारत महोत्सव 2025 

Grameen Bharat Mahotsav 2025

Subject : GS 

सरळसेवा, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) अलीकडेच, ग्रामीण भारत महोत्सवाचे आयोजन करण्यात आले. त्याबद्दल योग्य विधान/ विधाने असलेला पर्याय निवडा. 

1. नवी दिल्ली येथे या महोत्सवाचे आयोजन करण्यात आले.

2. " गाव बढे, तो देश बढे " या संकल्पनेवर या महोत्‍सवाचे आयोजन करण्‍यात आले आहे.

3. दोन्ही बरोबर आहे

4. दोन्ही चूक आहे

उत्तर : दोन्ही बरोबर आहे

ग्रामीण भारत महोत्सवाचे आयोजन कोठे आणि केव्हा करण्यात आले ? 

• नवी दिल्ली येथील भारत मंडपममध्‍ये ग्रामीण भारत महोत्सवाचे आयोजन करण्यात आले आहे. 

• हा महोत्सव 4 ते 9 जानेवारी 2025 या कालावधीत होणार आहे.

ग्रामीण भारत महोत्सव 2025 चे आयोजन कोणी केले ?

अर्थ मंत्रालयाच्या वित्तीय सेवा विभाग आणि राष्ट्रीय कृषी व ग्रामीण विकास बँक ( नाबार्ड ) यांच्या मार्फत ग्रामीण भारत महोत्सव 2025 चे आयोजन करण्यात आले आहे.

नोट : नाबार्डचा फूल फॅार्म काय ? 

राष्ट्रीय कृषी व ग्रामीण विकास बँक ( नाबार्ड) : National Bank for Agriculture and Rural Development 

ग्रामीण भारत महोत्सव 2025 ची संकल्पना (थीम) काय आहे ? 

विकसित भारत 2047 साठी एक लवचिक ग्रामीण भारत निर्माण करणे आणि "गाव बढे, तो देश बढे" या संकल्पनेवर या महोत्‍सवाचे आयोजन करण्‍यात आले आहे.

'Building a Resilient Rural India for a Viksit Bharat 2047’ 

ग्रामीण भारत महोत्सव का साजरी करण्यात येतो ? 

• ग्रामीण पायाभूत सुविधा वाढवणे. 

• ग्रामीण भागात स्वावलंबी अर्थव्यवस्था निर्माण करणे. 

• ग्रामीण भारताची उद्योजकता आणि सांस्कृतिक वारसा साजरा करण्यासाठी.

• आर्थिक स्‍थैर्य, आणि वित्तीय सुरक्षेला प्रोत्साहन देण्‍याचाही उद्देश या महोत्सवाच्या आयोजनामागे आहे. 

• तसेच यामध्‍ये ईशान्य भारतावर विशेष लक्ष केंद्रित करून, ग्रामीण भागातील जनतेमध्‍ये शाश्वत कृषी पद्धतींना पाठिंबा देण्‍यात येणार आहे. 

बाल्ड ईगल कोणत्या देशाचा राष्ट्रीय पक्षी ? 

Bald Eagle

Subject : GS - पर्यावरण

सरळसेवा, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) अलीकडेच, बाल्ड ईगलला अधिकृतपणे खालील पैकी कोणत्या देशाचा राष्ट्रीय पक्षी घोषित करण्यात आले आहे ? 

1. भारत

2. अमेरिका

3. रशिया

4. चीन

उत्तर : अमेरिका

बातमी काय आहे ? 

अलीकडेच, बाल्ड ईगलला अधिकृतपणे अमेरिकेचा राष्ट्रीय पक्षी घोषित करण्यात आले आहे.

बाल्ड ईगल बद्दल परीक्षेसाठी IMP वनलाईनर पॉईंट्स : 

• टक्कल गरुड किॅवा बाल्ड ईगल हे समुद्री गरुड (हॅलियाइटस प्रजाती) आहे जे सामान्यतः नद्या आणि मोठ्या तलावांच्या बाजूने अंतर्देशीय भागात आढळते. 

• उत्तर अमेरिकेतील हा एकमेव स्थानिक समुद्री गरुड आहे.

• अमेरिकन सरकारच्या म्हणण्यानुसार, 1782 पासून, बाल्ड ईगलला चिन्ह म्हणून वापर केला जात आहे.

• कागदपत्रे आणि राष्ट्रपतींच्या ध्वजापासून ते लष्करी चिन्ह आणि अमेरिकन चलन (डॉलर) पर्यंत अनेक ठिकाणी त्याचा शिक्का वापरला जाऊ लागला.

• 240 वर्षांहून अधिक काळ युनायटेड स्टेट्समध्ये बाल्ड गरुड हे शक्तीचे प्रतीक मानले जाते आणि सील म्हणून वापरले जाते, 

• तथापि, आता बाल्ड ईगलला मंगळवारी देशाचा राष्ट्रीय पक्षी म्हणून अधिकृतपणे मान्यता देण्यात आली आहे.

बाल्ड गरूड कोठे आढळते ? 

• बाल्ड ईगलचे नैसर्गिक निवासस्थान उत्तर अमेरिकेच्या बहुतेक भागात पसरलेले आहे. 

• साधारणता कॅनडा, अमेरिका आणि उत्तर मेक्सिको या देशांमध्ये आढळतो. 

बाल्ड गरूडाचे वैशिष्ट्ये : 

• या प्रजातीमध्ये, मादी ही नरापेक्षा मोठी असते. 

• बाल्ड ईगल हे गडद तपकिरी रंगाचे असतात. 

• त्यांचे डोके आणि शेपटी पांढरी असते.

• तर चोच, डोळे व पाय पिवळे असतात.

बाल्ड गरूडाचे संवर्धन दर्जा : 

(IUCN STAUS)  

• आंतरराष्ट्रीय निसर्गं संवर्धन संघटेच्या संकटमुक्त (Least Concern) या श्रेणींमध्ये बाल्ड गरूडाची नोंद करण्यात आली आहे.