चालू घडामोडी 10, जानेवारी 2025 | टिपेश्वर वन्यजीव अभयारण्य | Tipeshwar Wildlife Sanctuary
टिपेश्वर वन्यजीव अभयारण्य
Tipeshwar Wildlife Sanctuary
Subject : GS - पर्यावरण, अभयारण्य
सरळसेवा, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न
प्रश्न) टिपेश्वर वन्यजीव अभयारण्य खालील पैकी कोणत्या जिल्ह्यात आहे ?
1. मुंबई
2. यवतमाळ
3. पुणे
4. रत्नागिरी
उत्तर : यवतमाळ
बातमी काय आहे ?
• यवतमाळमधील टिपेश्वर वन्यजीव अभयारण्यात जन्मलेल्या नर वाघाने 500 किलोमीटरचा प्रवास करत सोलापूर जिल्ह्यात पोहचला .
टिपेश्वर वन्यजीव अभयारण्या बद्दल परीक्षेसाठी IMP वनलाईनर पॉईंट्स :
• टिपेश्वर वन्यजीव अभयारण्य महाराष्ट्र राज्यामधील यवतमाळ जिल्ह्यात आहे.
• हे अभयारण्य 148.63 चौरस किलोमीटरमध्ये पसरलेले आहे.
• या जंगलात असलेल्या टिपाई देवीच्या मंदिरावरून या अभयारण्यास टिपेश्वर नाव पडले आहे.
• अभयारण्य अनेक गावांचे घर आहे ज्यांचे रहिवासी त्यांच्या दैनंदिन उपजीविकेसाठी जंगलावर अवलंबून असतात.
• पूर्णा, कृष्णा, भीमा आणि तापी यांसारख्या नद्यांच्या मुबलक पाण्यामुळे याला दक्षिण महाराष्ट्रातील "ग्रीन ओएसिस" म्हणून ओळखले जाते.
• वन्यजीव आणि जैवविविधता संवर्धनाच्या दृष्टीने याला खूप महत्त्व आहे.
टिपेश्वरला वन्यजीव अभयारण्य म्हणून केव्हा घोषित करण्यात आले ?
• टिपेश्वरला अधिकृतपणे वन्यजीव अभयारण्य म्हणून 30 एप्रिल 1997 रोजी अधिसूचित करण्यात आले.
• येथिल पर्यावरणीय महत्त्व आणि संवर्धनाच्या प्रयत्नांची आवश्यकता म्हणून हे पाऊल महत्त्वाचे होते.
अभयारण्य म्हणजे काय ?
• जैविक जातींसाठी राखीव असणाऱ्या क्षेत्रास अभयारण्य म्हणतात.
• अभयारण्य म्हणजे असे क्षेत्र जे केवळ प्राण्यांच्या संवर्धनासाठी राखीव आहे मात्र येथे प्राण्यांवर प्रतिकूल परिणाम होणार नाही इतक्या स्तरापर्यंत लाकूडतोड, मध गोळा करणे यांसारख्या कामांना संमती दिली जाते.
• उदाहरणार्थ : पक्षी, वाघ , सिंह इत्यादींसाठी अभयारण्य राखीव असतात.
