राष्ट्रसंत गाडगे महाराज जयंती

Rashtrasant Gadge Maharaj Jayanti

" देव दगडात नाही माणसात आहे " हा विचार समाजात रुजवणाऱ्या राष्ट्रसंत गाडगेबाबा यांना जयंती दिनी विनम्र अभिवादन 🙏💐💐

Subject : GS - इतिहास - संत, महाराष्ट्रातील समाजसुधारक

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) संत गाडगे महाराजांनी काही वाईट सामाजिक रूढींच्या विरोधात प्रचार करण्यासाठी _____ हे जनसंवादाचे पारंपारिक माध्यम वापरले. 

(MPSC 2017) 

1. आख्यान

2. आरती

3. कथा

4. कीर्तन

उत्तर : कीर्तन

संत गाडगे महाराजांचा जन्म कोठे झाला ?

• गाडगे महाराजांचा जन्म 23 फेब्रुवारी 1876 मध्ये अमरावती जिल्ह्यातील शेणगाव येथे झाला.

संत गाडगे महाराजांचे मूळ नाव काय ? 

(सरळसेवा भरती, रायगड पोलीस भरती 2017) 

• संत गाडगे महाराजांचे मूळ नाव डेबूजी झिंगराजी जानोरकर होते.

• अंगावर फाटकी गोधडी आणि हातात गाडगे असल्यामुळे लोकांमध्ये ते ‘ गोधडे महाराज ’ किंवा ‘ गाडगे महाराज ’ म्हणूनच प्रसिद्ध आहेत.

• ते ज्या गावात जात तो गाव झाडून स्वच्छ करीत. 

• सार्वजनिक स्वच्छता, अंधश्रद्धा निर्मूलन ही तत्त्वे समाजात रुजविण्यासाठी त्यांनी स्वतः सातत्याने प्रयत्‍न केले.

समाजसुधारणेसाठी कीर्तनाचे माध्यम : 

• समाजसुधारणेसाठी व लोकशिक्षणासाठी त्यांनी कीर्तनाचे माध्यम प्रभावीपणे वापरले.

• ‘ चोरी करू नये, कर्ज काढून चैन करू नये, दारू पिऊ नये, देवापुढे पशूंचा बळी देऊ नये ’, अशा प्रकारचा उपदेश ते आपल्या कीर्तनांतून मार्मिक उदाहरणे देऊन करीत.

• त्यांनी मानवतेची सेवा आणि सहानुभूती यासारख्या मूल्यांवर जोर दिला.

• आपल्या कीर्तनांदरम्यान त्यांनी लोकांना अंधश्रद्धा आणि रूढींविरुद्ध प्रबोधन केले.

• महाराष्ट्रात सर्वत्र तसेच गुजरात, कर्नाटक व आंध्र प्रदेशाच्या काही भागांत त्यांनी गावोगाव कीर्तने करून लोकजागृती केली. 

• गाडगेबाबा यांनी त्यांच्या काळात समाजप्रबोधनाबरोबरच राज्यातील प्रमुख शहरांत व तीर्थक्षेत्री धर्मशाळा, आश्रमशाळा, नद्यांना घाट, पाणपोया, गोरक्षण, अंध-अपंगांसाठी सदावर्त, मुलांसाठी शाळा-कॉलेज व वसतिगृहे बांधून सर्वसामान्य जनतेची राहण्याची सोय केली. 

संत गाडगे महाराजांचे शेवटचे किर्तन कोणत्या ठिकाणी झाले ? 

• 14 नोव्हेंबर 1956 रोजी संत गाडगे बाबांचे पंढरपूर येथे झालेले किर्तन हेच त्यांचे अखेरचे किर्तन ठरले. 

संत गाडगे महाराजांचे निधन केव्हा झाले ? 

• 20 डिसेंबर 1956 रोजी पेढी नदीच्या काठावर, वलगाव (अमरावती) येथे त्यांचे निधन झाले.

• गाडगेनगर, अमरावती येथे त्यांचे स्मारक आहे.

महाराष्ट्र शासनाने संत गाडगेबाबा ग्राम स्वच्छता अभियान केव्हा सुरू केले ? 

• गाडगेबाबा यांच्या नावाने महाराष्ट्र शासनाने 2000-01 पासून संत गाडगेबाबा ग्राम स्वच्छता अभियान राबविण्यास सुरुवात केली. 

पहिली SOUL परिषद 2025

First SOUL Conclave 2025

Subject : GS 

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) पहिल्या स्कूल ऑफ अल्टिमेट लीडरशिप कॉन्क्लेव्ह 2025 या परिषदेला खालील पैकी कोणत्या देशाचे पंतप्रधान सहभागी झाले होते ? 

1. अमेरिका

2. श्रीलंका

3. जापान

4. भूतान 

उत्तर : भूतान

बातमी काय आहे ? 

• पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी नवी दिल्लीतील भारत मंडपम इथे आयोजित स्कूल ऑफ अल्टिमेट लीडरशिप कॉन्क्लेव्ह 2025 या परिषदेचे उद्घाटन केले.

• या कार्यक्रमाला भूतानचे पंतप्रधान त्शेरिंग तोबगे (Tshering Tobgay) हे प्रमुख वक्ते म्हणून सहभागी झाले होते.

SOUL म्हणजे काय ? 

• SOUL चा फूल फॅार्म School of Ultimate Leadership असा आहे. 

• वंशावळीने (घरानेशाहीने) नाही तर गुणवत्ता, बांधिलकी आणि लोकसेवेची आवड यांच्या जोरावर नेतृत्व पिढी तयार करणे हे या उपक्रमाचे उद्दिष्ट आहे. 

• प्रशासन, व्यवसाय, तंत्रज्ञान, क्रीडा आणि सामाजिक क्षेत्रातील व्यक्तींना प्रशिक्षण देण्यात येणार आहे, ज्यामुळे भारत जागतिक महासत्ता म्हणून उदयास येईल. 

• यासाठी जागतिक दर्जाचे नेतृत्व प्रशिक्षण देण्यासाठी गुजरातमधील GIFT सिटीजवळ एक समर्पित SOUL कॅम्पस स्थापन केला जाईल.

दिल्ली चे मुख्यमंत्री कोण ? 

Who has become the Chief Minister of Delhi ? 

Subject : GS - नियुक्ती, राज्यशास्त्र - निवडणूक

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) फेब्रुवारी 2025 मध्ये झालेल्या दिल्ली विधानसभा निवडणुकीनंतर दिल्लीच्या मुख्यमंत्रीपदाची शपथ कोणी घेतली ? 

1. श्रीमती रेखा गुप्ता

2. श्री राजनाथ सिंग

3. श्रीमती स्मृती इराणी

4. श्री अरविंद केजरीवाल

उत्तर : श्रीमती रेखा गुप्ता 

बातमी काय आहे ? 

• श्रीमती रेखा गुप्ता यांनी दिल्लीच्या मुख्यमंत्रीपदाची शपथ घेतली. 

• श्रीमती रेखा गुप्ता यांनी दिल्लीच्या 9व्या मुख्यमंत्री म्हणून शपथ घेतली.

2025 मध्ये दिल्ली विधानसभा निवडणुकीत कोणत्या पक्षाने सरकार स्थापन केले ? 

• 2025 मध्ये दिल्ली विधानसभा निवडणुकीत भारतीय जनता पार्टी (भाजपा) पक्षाने सरकार स्थापन केले.

• दिल्ली विधानसभेची एकूण सदस्य संख्या 70 आहे.

• 2025 च्या निवडणुकीत भाजपाने 48 जागा जिंकून सरकार स्थापन केले. 

• तर आम आदमी पार्टीने 22 जागा जिंकल्या. 

श्रीमती रेखा गुप्ता या दिल्लीच्या कितव्या महिला मुख्यमंत्री आहे ? 

• श्रीमती रेखा गुप्ता या दिल्लीच्या चौथ्या महिला मुख्यमंत्री आहे. 

• श्रीमती रेखा गुप्ता भारताच्या 18व्या महिला मुख्यमंत्री बनल्या.

दिल्लीचे पहिले मुख्यमंत्री कोण ? 

दिल्लीचे पहिले मुख्यमंत्री चौधरी ब्रह्मप्रकाश यादव होते. 

दिल्ली च्या पहिल्या महिला मुख्यमंत्री कोण ? 

सुशमा स्वराज या दिल्ली च्या पहिल्या महिला मुख्यमंत्री होत्या. 

दिल्लीच्या सर्वात जास्त काळ राहिलेले /राहिलेल्या मुख्यमंत्री कोण ?  

काँग्रेस पक्षाच्या शीला दीक्षित या दिल्लीच्या सर्वात जास्त काळ राहिलेल्या मुख्यमंत्री आहे. 

"वुमन ऑफ द इयर" 2025

TIME’s Women of the Year 2025 

Subject : GS - पुरस्कार, पर्यावरण

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) टाईम मासिकाच्या "वुमन ऑफ द इयर" २०२५ च्या यादीत खालील पैकी कोणत्या भारतीय महिलेचा समावेश करण्यात आला आहे ? 

1. डॉ. पूर्णिमा देवी बर्मन

2. रोशनी नादर मल्होत्रा

3. श्रीमती निर्मला सीतारमण

4. किरण मुजुमदार

उत्तर : डॉ. पूर्णिमा देवी बर्मन (Dr Purnima Devi Barman) 

बातमी काय आहे ? 

• अलिकडेच, आसामच्या वन्यजीव जीवशास्त्रज्ञ डॉ. पूर्णिमा देवी बर्मन यांचा टाईम मासिकाच्या "वुमन ऑफ द इयर" 2025 च्या यादीत समावेश करण्यात आला आहे.

• मासिकाच्या यादीत समाविष्ट झालेल्या जगातील 13 महिलांपैकी त्या एक आहेत.

डॉ. पूर्णिमा देवी बर्मन यांना "वुमन ऑफ द इयर" 2025 च्या यादीत समावेश का करण्यात आले ? 

डॉ. पूर्णिमा देवी बर्मन यांना कोणत्या कामासाठी ओळखले जाते ? 

• डॉ. पूर्णिमा देवी बर्मन यांचा, हरगिला किंवा ग्रेटर ॲडज्युटंट स्टॉर्क (Greater Adjutant Storks) आणि त्याच्या पाणथळ अधिवासाच्या संवर्धनासाठी केलेल्या प्रयत्नांसाठी या यादीत समावेश करण्यात आला आहे.

• डॉ. बर्मन यांनी आसाममधील हरगिला पक्षी आणि त्याच्या परिसंस्थेचे संरक्षण करण्यासाठी स्थानिक लोकांना, विशेषतः महिलांना संघटित केले. 

• त्यातूनच ‘हार्गिला आर्मी’ (Hargila Army) ही संघटना उभी राहिली.

• पक्ष्यांची घरटी वाचविणे, जखमी पक्ष्यांवर उपचार करून त्यांचे पुनर्वसन करणे आणि या प्रजातीचे संवर्धन करण्यासाठी जनजागृती अशी कामे त्या संघटनेमार्फत केली जातात. 

• या कामासाठी त्यांना देशातील सर्वोच्च नारीशक्ती सन्मान (2017)

• चॅम्पियन्स ऑफ द अर्थ पुरस्कार (2022)

• तसेच ‘ग्रीन ऑस्कर’ मानला जाणारा व्हिटली पुरस्कार (2024), अशा अनेक राष्ट्रीय-आंतरराष्ट्रीय पुरस्कारांनी गौरविण्यात आले आहे.

टाईम मॅगझिन बद्दल परीक्षेसाठी IMP वनलाईनर पॉईंट्स : 

• टाईम मॅगझिन ही 1923 मध्ये स्थापन झालेली एक अमेरिकन मीडिया कंपनी आहे.

• न्यूयॉर्क येथील या मीडिया कंपनीची सुरुवात साप्ताहिक वृत्तपत्र म्हणून झाली. 

• ही आता एक जागतिक मल्टी-मीडिया कंपनी आहे.

आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिन

International Mother Language Day 

Subject : GS - दिनविशेष

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) दरवर्षी आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिन केव्हा साजरी केला जातो ? 

1. 1 फेब्रुवारी

2. 13 फेब्रुवारी

3. 18 फेब्रुवारी

4. 21 फेब्रुवारी

उत्तर : 21 फेब्रुवारी

बातमी काय आहे ? 

• 21 फेब्रुवारी रोजी आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिन साजरा केला जातो. 

• 2025 मध्ये आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिनाचा 25 वा वर्धापन दिन साजरा करण्यात येत आहे. 

आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिन का साजरी करण्यात येतो ? 

• जगातील विविध भाषा आणि सांस्कृतिक विविधतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि मातृभाषांबद्दल लोकांमध्ये जागरूकता निर्माण करण्यासाठी दरवर्षी 21 फेब्रुवारीला 'आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिन' साजरा केला जातो.

• या दिवसाचा उद्देश भाषांचे जतन करणे, बहुभाषिक शिक्षणाला प्रोत्साहन देणे आणि भाषिक विविधतेबद्दल जागरूकता पसरवणे हे आहे.

आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिन 2025 ची संकल्पना (थीम) कोणती ?  

"आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिनाचा रौप्य महोत्सवी उत्सव" ही आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिन 2025 ची संकल्पना (थीम) आहे. 

" Silver Jubilee Celebration of International Mother Language Day " 

आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिन 21 फेब्रुवारी रोजीच का साजरी करतात ? 

• पाकिस्तानची निर्मिती झाली तेव्हा पश्चिम पाकिस्तान आणि पूर्व पाकिस्तान म्हणजे आजचा बांग्लादेश असे दोन भाग होते. 

• तत्कालीन पाकिस्तान सरकारने भाषा धोरण लागू करून पाकिस्तानची अधिकृत भाषा म्हणून उर्दूला मान्यता दिली होती. 

• पाकिस्तान सरकारच्या या धोरणाच्या विरोधात ढाका (आजच्या बांग्लादेशाची राजधानी) विद्यापीठात विद्यार्थ्यांनी आंदोलन सुरू केले. 

• विद्यापीठातील आंदोलनावर पोलिसांनी 21 फेब्रुवारी 1952 रोजी गोळीबार केला होता. 

• आंदोलनाच्या परिणामी पाकिस्तान सरकारला नमतं घ्यावं लागले आणि बंगाली भाषेलाही मान्यता दिली गेली. 

• या बलिदानाच्या स्मरणार्थ 21 फेब्रुवारी हा दिवस आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिन म्हणून साजरी करण्यात येतो.  

पहिला आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिन केव्हा साजरी करण्यात आला ?

• 1999 मध्ये संयुक्त राष्ट्र शैक्षणिक, वैज्ञानिक आणि सांस्कृतिक संघटना (UNESCO) 21 फेब्रुवारी हा दिवस आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिन म्हणून साजरी करण्याची घोषणा केली.  

• 21 फेब्रुवारी 2000 रोजी पहिल्यांदा आंतरराष्ट्रीय मातृभाषा दिन जगभरात साजरा केला गेला.  

98वे अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलन

98th Akhil Bharatiya Marathi Sahitya Sammelan

Subject : GS - साहित्य संमेलन

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) 2025 मध्ये झालेल्या 98 व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाचे अध्यक्ष कोण ?

1. श्री शरद पवार 

2. श्री जयंत नारळीकर

3. डॉ. तारा भवाळकर

4. श्री रितेश देशमुख

उत्तर : डॉ. तारा भवाळकर

बातमी काय आहे ? 

• पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी नवी दिल्ली येथील विज्ञान भवनात 98 व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाचे उद्घाटन केले.

• तब्बल 71 वर्षांनंतर देशाच्या राजधानीत मराठी साहित्य संमेलनाचे आयोजन केले गेले आहे.

• श्री शरद पवार या संमेलनाचे स्वागताध्यक्ष आहेत.

• तर मुख्यमंत्री श्री देवेंद्र फडणवीस हे संमेलनाचे प्रमुख पाहुणे म्हणून उपस्थित होते. 

98वे अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलन कोठे आयोजित करण्यात आले ? 

• 98वे अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलन दिल्ली येथे आयोजित करण्यात आले.

• 21, 22 आणि 23 फेब्रुवारी 2025 रोजी हे संमेलन होणार आहे.

98व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाचे अध्यक्ष कोण ?

• 98व्या अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाचे अध्यक्ष म्हणून ज्येष्ठ साहित्यिक डॉ. तारा भवाळकर या आहेत. 

• डॉ. तारा भवाळकर यांनी आपलं संपूर्ण आयुष्य लोकसाहित्याचा अभ्यास, लेखन, संशोधन आणि चिंतन यामध्ये व्यतीत केलं असून त्यांनी 36 पेक्षा जास्त पुस्तकं लिहीली आहेत. 

• लेखनकार्यासाठी अनेक पुरस्कार देऊन त्यांना गौरवण्यात आलं आहे.

पहिले अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलन कोठे आणि केव्हा पार पडले ? त्याचा हेतू काय होता ?

• ग्रंथ प्रसाराला चालना मिळण्याच्या हेतूने, तसेच त्यावर एकत्र येऊन विचार विनिमय करण्याच्या हेतूने न्यायमूर्ती महादेव गोविंद रानडे यांनी गोपाळ हरी देशमुख (लोकहितवादी) यांच्या सहकार्याने 11 मे 1878 रोजी पुण्याच्या हिराबागेत मराठी ग्रंथकारांचे पहिले संमेलन भरले. 

• याला पहिले अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलन समजले जाते.

पहिले अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाचे अध्यक्ष कोण होते ?

• पहिले अखिल भारतीय मराठी साहित्य संमेलनाचे अध्यक्ष न्यायमूर्ती महादेव गोविंद रानडे हे होते.

जागतिक सामाजिक न्याय दिन

World Day of Social Justice

Subject : GS - दिनविशेष, राज्यशास्त्र

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) दरवर्षी जागतिक सामाजिक न्याय दिन केव्हा साजरा केला जातो ? 

1. 20 जानेवारी

2. 20 फेब्रुवारी

3. 20 मार्च

4. 20 एप्रिल

उत्तर : 20 फेब्रुवारी

बातमी काय आहे ?

सामाजिक न्यायाला प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि गरिबी, लिंग असमानता, बेरोजगारी आणि भेदभाव यासारख्या समस्यांना तोंड देण्यासाठी दरवर्षी 20 फेब्रुवारी रोजी जागतिक सामाजिक न्याय दिन साजरा केला जातो.

20 फेब्रुवारी हा दिवस जागतिक सामाजिक न्याय दिन केव्हा घोषित करण्यात आला ? 

• 26 नोव्हेंबर 2007 रोजी, संयुक्त राष्ट्रांनी 20 फेब्रुवारी हा दिवस जागतिक सामाजिक न्याय दिन म्हणून घोषित केला.

• जागतिक सामाजिक न्याय दिनाचा पहिला कार्यक्रम 2009 मध्ये आयोजित करण्यात आला होता.

जागतिक सामाजिक न्याय दिन म्हणजे काय ? 

• हा संयुक्त राष्ट्रांचा (United Nations) एक उपक्रम आहे जो सामाजिक न्याय, समानता, मानवी हक्क आणि सर्वांसाठी न्याय्य संधी यासारख्या मूलभूत मूल्यांना प्रोत्साहन देण्यासाठी चालवला जातो. 

• जागतिक सामाजिक न्याय दिनाचा उद्देश अधिक समावेशक आणि न्याय्य समाज निर्माण करणे हा आहे.

जागतिक सामाजिक न्याय दिनाचे महत्त्व काय ?

आपण जागतिक सामाजिक न्याय दिन का साजरी करतो ? 

• गरिबी आणि असमानतेविरुद्ध लढा

• भेदभाव आणि सामाजिक अडथळे दूर करणे

• लिंग समानतेला प्रोत्साहन देणे

• सर्वांसाठी चांगल्या कामाच्या संधी सुनिश्चित करणे

• निष्पक्ष आणि समावेशक आर्थिक वाढ निर्माण करणे

• शाश्वत विकासाला प्रोत्साहन देणे 

• या गोष्टींचे महत्त्व ओळखून जागरूकता निर्माण करण्यासाठी आपण जागतिक सामाजिक न्याय दिन साजरा करतो. 

सामाजिक न्याय आणि भारतीय संविधान : 

• सामाजिक न्यायाप्रती असलेल्या आपल्या वचनबद्धतेचे प्रतीक म्हणून भारत 2009 पासून जागतिक सामाजिक न्याय दिन साजरा करत आहे.

• भारतातील सामाजिक न्यायाची मुळे स्वातंत्र्याच्या लढ्यात आहेत, ज्याने समानता, प्रतिष्ठा आणि न्यायाचा पाया घातला.

• भारतीय संविधान हे सामाजिक न्यायाचा आधारस्तंभ आहे, जे सर्वांसाठी, विशेषतः उपेक्षित समुदायांसाठी समानता, प्रतिष्ठा आणि न्याय सुनिश्चित करते.

• उदाहरणार्थ : भारतीय राज्यघटनेतील प्रस्तावना, मूलभूत हक्क (भाग III), राज्य धोरणाची मार्गदर्शक तत्वे (भाग IV) यांमध्ये सामाजिक न्यायासाठी प्रमुख संविधानिक तरतुदी दिलेल्या आहेत. 

मिझोरम व अरुणाचल प्रदेश राज्यांचा राज्य स्थापना दिवस

Statehood Day of Mizoram and Arunachal Pradesh  

Subject : GS - दिनविशेष, भूगोल, राज्यशास्त्र - राज्य निर्मिती

सरळसेवा, रेल्वे, तलाठी, वनरक्षक, पोलीस भरती, अग्निवीर , SSC GD, MPSC, UPSC परीक्षेसाठी विचारलेले / संभाव्य महत्त्वपूर्ण प्रश्न

प्रश्न) मिझोराम राज्याला राज्याचा दर्जा कोणत्या वर्षी मिळाला ? 

1. 1947

2. 1965

3. 1987

4. 1992

उत्तर : 1987

बातमी काय आहे ? 

• महाराष्ट्राचे राज्यपाल श्री सी. पी. राधाकृष्णन यांच्या प्रमुख उपस्थितीत महाराष्ट्र राजभवन येथे अरुणाचल प्रदेश व मिझोराम राज्यांचा राज्य स्थापना दिवस साजरा करण्यात आला.

• ‘एक भारत श्रेष्ठ भारत’ कार्यक्रमांतर्गत आयोजित राज्य स्थापना दिवस साजरे केल्यामुळे त्या त्या राज्यांची भाषा, लोककला, जीवनशैली यांचा सर्वांना परिचय होत असून राष्ट्रीय एकात्मतेची भावना दृढ होत असल्याचे राज्यपालांनी सांगितले.

मिझोराम राज्याला राज्याचा दर्जा केव्हा मिळाला ? 

• 20 फेब्रुवारी 1987 रोजी भारतीय संविधानाच्या 53 व्या दुरुस्ती द्वारे मिझोराम हे भारतीय संघराज्याचे 23वे राज्य बनले.

• संविधानाच्या सहाव्या अनुसूचीनुसार मिझोरामला "आदिवासी क्षेत्र" म्हणून नियुक्त केले आहे. 

(नोट : भारतीय संविधानाच्या कलम 244 मध्ये 'अनुसूचित क्षेत्र' आणि 'आदिवासी क्षेत्र' म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या नियुक्त क्षेत्रांसाठी विशेष प्रशासकीय प्रणालीची तरतूद आहे.) 

मिझोराम राज्या बद्दल परीक्षेसाठी IMP वनलाईनर पॉईंट्स : 

• मिझोराम राज्याची राजधानी ऐझॉल (Aizawl) आहे. 

• मिझोराम राज्याला लागून बांग्लादेश आणि म्यानमार या देशांची सीमा आहे. 

• मिझोराम राज्याला लागून त्रिपुरा, आसाम आणि मणिपूर या राज्यांची सीमा आहे.

• मिझोराम हा टेकड्यांचा प्रदेश म्हणून प्रसिद्ध आहे. 

• मिझोराम राज्याचा राज्य प्राणी हिमालयन सीरो (Himalayan Sero) हा आहे. 

• मिझोराम राज्याचा राज्य पक्षी वावु (Mrs. Hume's Pheasant) हा आहे. 

अरुणाचल प्रदेशला राज्याचा दर्जा केव्हा मिळाला ? 

भारतीय संविधानातील 55व्या दुरुस्तीद्वारे, अरुणाचल प्रदेश राज्य कायद्यानुसार 20 फेब्रुवारी 1987 रोजी, अरुणाचल प्रदेश भारताचे 24वे राज्य बनले.

अरुणाचल प्रदेश राज्या बद्दल परीक्षेसाठी IMP वनलाईनर पॉईंट्स : 

• अरुणाचल प्रदेश राज्याची राजधानी ईटानगर आहे. 

• अरुणाचल प्रदेश राज्याला लागून भूतान, चीन आणि म्यानमार या देशांची सीमा आहे. 

• अरुणाचल प्रदेश राज्याला लागून आसाम आणि नागालँड या राज्यांची सीमा आहे. 

• भारतात सर्व प्रथम सूर्य अरुणाचल प्रदेश या राज्यात उगवतो, म्हणून यास ‘अरुणाचल’ हे नाव मिळाले आहे.

• अरुणाचल प्रदेश राज्याचा राज्य प्राणी मिथुन किंवा गयाल (MIthun / Gayal) आहे. 

• अरुणाचल प्रदेश राज्याचा राज्य पक्षी ग्रेट हॉर्नबिल (Great Hornbill) आहे.

• तर अरुणाचल प्रदेश राज्याचे राज्य फूल फॉक्सटेल ऑर्किड (Foxtail Orchid) आहे , ज्याला स्थानिक भाषेत कोपू फूल म्हणतात.

ब्रह्मपुत्रा नदी कोणत्या राज्यातून भारतात प्रवेश करते ? 

(SSC MTS 2022) 

• ब्रह्मपुत्रा नदी तिबेटमधील पवित्र कैलास पर्वताजवळील मानसरोव सरोवराजवळील चेमायुंगडुंग हिमनदीतून उगम पावते.

• अरुणाचल प्रदेश राज्यातून ती भारतात प्रवेश करते.

• अरुणाचल प्रदेशात ब्रह्मपुत्रा नदीला सियांग किंवा दिहांग म्हणतात.